در دنیای امروزه با گسترده شدن حجم داده های سیستم های ذخیره سازی روز به روز در حال گسترش هستند در سامانههای کامپیوتری، برای اتصال دستگاههای ذخیرهسازی به سرورها، به صورت از راه دور از مفهومی به نام شبکه ذخیرهسازی یا SAN استفاده میشود و به عنوان یکی از پر مخاطب ترین سیستم های موجود برای ذخیره سازی داده باید بدانید که SAN چیست و چه کاربردی دارد؟
برای این که به طور دقیق تر بدانیم SAN چیست و چه کاربردی دارد ، در ادامه در این مطلب به معرفی کامل و جزئیات آن و تفاوت آن با NAS خواهیم پرداخت.
SAN چیست؟
SAN یا SAN Storage مخفف Storage Area Network یک شبکه اختصاصی و پر سرعت است که دسترسی به فضای بیشتر برای ذخیره سازی را امکان پذیر می سازد و همینطور دسترسی چندین سرور را به Poolهای یکپارچه مشترک در سطح Block فراهم می کند. سرویسدهنده ذخیرهساز (Storage Server) حجم زیادی اطلاعات در اختیار دارد، بهطوری که برای انتقال دادهها و ارائه خدمات مناسب نیاز به پهنای باند بالا است. هنگامی که صحبت از انعطاف پذیری و تطبیق پذیری به میان میآید، هیچ فناوریای بر استوریج های سطح بلاک (Block level Storage) برتری ندارد.
SANمعمولا از هاست ها ، سوئیچ ها ، عناصر ذخیره سازی و دستگاه های ذخیره سازی تشکیل شده است که با استفاده از انواع فن آوری ها ، توپولوژی ها و پروتکل ها به هم پیوسته اند.
مزایای استفاده از SAN چیست؟
استفاده از شبکه ذخیره سازی SAN مزایای زیادی دارد و از همین رو در بسیاری از سازمان ها که امنیت اطلاعات و ذخیره سازی آن ها از اهمیت زیادی برخوردار است، توجه بسیاری به آن می شود. بکاپ گیری و پیاده سازی Disaster Recovery بهترین گزینه هستند. استفاده از این نوع فضای ذخیره سازی می تواند در بالا رفتن و بهینه تر شدن سرعت در پردازنده های سیستم می شود. ابرخی دیگر از مزایای استفاده از ذخیره سازی تحت شبکه به روش SAN می توان موارد زیر را نام برد:
- بکاپ گیری سریع.
- امکان Restore کردن اطلاعات در صورت حذف شدت
- دسترس پذیری سریع به اطلاعات
- اتصال یکپارچه سرور و محل ذخیره سازی
- صرفه جوئی در هزینه.
- مدیریت آسان و متمرکز.
- امنیت بالا
فاکتورهای موثر در کارایی تکنولوژی SAN
- نرخ دیتا.
- نرخ خواندن و نوشتن.
- نرخ درخواست.
- زمان پاسخ و سرویس دهی.
- پهنای باند.
- توان عملیاتی.
معایب san storage
در تجهیزات سخت افزاری شبکه هر چه شما کارایی بیشتری را از یک دستگاه انتظار داشته باشید باید هزینههای بیشتری متحمل شوید. از معایب san storage ها میتوان به هزینه بیشتری که در مقایسه با سایر دستگاههای ذخیره سازی بابت هر گیگابایت میپردازید، اشاره کرد.
در سیستم SAN امکان دسترسی مستقیم به صورت فایل به فایل و یا دایرکتوری وجود ندارد. زیرا فضای ذخیره سازی در شبکه san در سطح بلوک بوده و به این شکل نیز به سرورها نمایانده میشود.با توجه به اینکه در ذخیره سازی san همواره اطلاعات در حال ذخیره سازی روی یک دستگاه واحد است، اگر از خوشه بندی دستگاهها در این شبکه استفاده نکنید، دو خطر بزرگ همواره شبکه شما را تهدید خواهد کرد:
- امکان بروز نقص در دریافت اطلاعات، زمانیکه چندین هاست (سرور و یا دستگاههایی که به شبکه san متصلند) همزمان به یک بلوک از اطلاعات دسترسی پیدا کنند.
- اگر چند سرور یک بلوک خاص از اطلاعات را به طور مشترک استفاده کنند، امکان خواندن اطلاعاتی که سرور دیگر در حال نوشتن روی آن بلوک است را نخواهد داشت.
چرا باید از SAN Storage استفاده کرد؟
کارکرد SANها بدینگونه است که با فرآهم آوردن سطح بلاک، دسترسی سریع به شبکه برای ذخیره سازی از چندین هاست امکان پذیر می باشد. با اتصال Hostها، سوئیچ ها، کنترلرها و تجهیزات و Storage و استفاده از انواع پروتکل های ارتباطی پر سرعت و قابل اطمینان، SANها می توانند مجموعه های ذخیره سازی قبلی را، یکپارچه و تقویت کنند.
SAN Fabric چیست ؟
درواقع یک مبدل سختافزاری است که تمام تجهیزات و سرورهای درون یک شبکه را به SAN Storageها متصل میکند. SAN Fabric کمک میکند که هر سرور و کلاینتی که درون شبکه است با هر دستگاه ذخیرهساز درون یک Storage Area Network از طریق فیبر نوری ارتباط برقرار کند.
انواع دستگاه های ذخیره سازی
در دنیای کامپیوتر به هر فضایی که می توان در آن به ذخیره اطلاعات پرداخت استوریج یا Storage گفته می شود. به طور کلی دستگاه های ذخیره سازی به دو نوع داخلی و خارجی تقسیم بندی می شوند. دستگاه های ذخیره سازی داخلی همانطور که از نام آن ها پیداست، در داخل سیستم تعبیه می شوند. دستگاه های ذخیره سازی خارجی به هر گونه فضای ذخیره سازی جدید گفته می شود که با کمک تجهیزات مکمل به سیستم متصل می شوند.
دستگاه های ذخیره سازی خارجی خود به سه نوع SAN، NAS و DAS دسته بندی می شوند که SAN از جمه مهم ترین آن ها می باشد.
DAS چیست؟
DAS یا Direct Attached Storage نوعی استوریج یا فضای ذخیره سازی دیجیتالی است که مستقیما به سیستم متصل می شود. زمانی که فضای سخت افزاری بیشتری برای ذخیره اطلاعات داشته باشید، میتوانید با افزودن تعداد ذخیره ساز های DAS فضای ذخیره سازی سیستم خود را افزایش دهید. هاردهای DAS شامل هاردهای HDD و SSD می باشند. استفاده از ذخیره ساز های DAS مزیت های فراوانی دارد. در استوریج های SAN و NAS برای نصب و راه اندازی شما به برنامه ریزی و طراحی شبکه و استفاده از تجهیزات شبکه چون سوئیچ و روتر خواهید داشت. این در حالی است که استفاده از استوریج DAS به راحتی انجام می شود.
NAS چیست؟
NAS یا Network Attached Storage یکی از انواع انواع سخت افزارهای ذخیره سازی تحت شبکه می باشد که امروزه از پرکاربرد ترین سیستم های ذخیره سازی به شمار می رود. دستگاه های ذخیره سازی NAS مانند یک سرور می باشند که تعداد زیادی هارد به آن ها متصل شده اند. این دستگاه های ذخیره سازی که گاها با نام استوریج سرورنیز از آن ها یاد می شود، از طریق IP در دسترس هستند. کاربران متصل به این دستگاه ها می توانند اطلاعات خود را به صورت فایل های تحت شبکه روی این دستگاه آپلود کنند. علاوه بر آن می توان از طریق این دستگاه ها به صورت تحت شبکه به فایل های اطلاعات دسترسی داشت.
مقایسه کارایی SAN و DAS
شاید این سئوال برای شما پیش بیاید که چرا سازمان ها و شرکت های بزرگ از SAN برای ذخیره سازی اطلاعات استفاده می کنند و این نوع ساختار ذخیره سازی اطلاعات را به استفاده از DAS یا Direct Attached Storage ترجیح می دهند ، پاسخ این سئوال بسیار ساده است دستگاه های SAN دارای انعطاف پذیری ، دسترسی پذیری و کارایی بسیار بالاتری نسبت به دستگاه های ذخیره سازی Direct Attached Storage یا DAS هستند. با توجه به اینکه دستگاه های SAN وابستگی دستگاه های ذخیره سازی اطلاعات به سرورها را حذف می کنند و بصورت مجزا می توانند در شبکه ایفای نقش کنند طبیعی است که هر نرم افزاری بر روی هر سروری در شبکه می تواند به این منابع ذخیره سازی دسترسی پیدا کند و همین موضوع باعث بالا بردن کارایی هر چه بیشتر تجهیزات SAN در شبکه می شود.
اگر قرار باشد به فضای ذخیره سازی فعلی خود هارد دیسکی اضافه کنید اینکار را صرفا بر روی دستگاه SAN انجام می دهید و براحتی منابع ذخیره سازی اطلاعات خود را افزایش می دهید ، این امر خیلی می تواند در کاهش فضای مصرفی در اتاق سرور یا Data Center کاربردی باشد. در کنار آن هزینه های یک سازمان نیز کاهش پیدا می کند زیرا برای اضافه کردن هارد دیسک های بیشتر دیگر نیازی به اضافه کردن سرور جدید در شبکه نمی باشد. دستگاه های ذخیره سازی SAN Storage امروزه فقط از ارتباطات فیبر نوری برای انتقال اطلاعات بین سرورها و SAN استفاده می کنند و این بدین معناست که سرعت رد و بدل شدن اطلاعات در این میان بسیار سریعتر از دستگاه های DAS می باشد.
تفاوت SAN و NAS چیست؟
تفاوت اصلی NAS و SAN در پروتکلهای دسترسی یا Access Protocols است. هر دو راهکاری برای ذخیرهسازی اطلاعات در یک شبکه هستند اما این پروتکلهای ارتباطی هستند که این دو راهکار را از یکدیگر متمایز میکنند. در راهکار NAS دو پروتکل NFS و CIFS مورد استفاده قرار میگیرد که به آنها File Level Protocol میگویند. مدیریت و پردازش تمام فایلها در راهکار NAS بر عهده سیستم عامل همان سختافزار ذخیرهساز است. در مقابل، تجهیزات ذخیرهساز در شبکهی SAN پروتکلهای دسترسی بر پایه File نیستند و بهشکل Block Level Access ایجاد میشوند.
اچ استوک بزرگترین فروشگاه کامپیوتری ایران تنها شرکت فروش قطعات کامپیوتری استوک با یک هفته مهلت تست و تعویض به شما این امکان را میدهد تا در کنار خرید جنس استوک و کم قیمت اطمینان خاطر نیز داشته باشید تا در صورت بروز مشکلات جنس تعویض و جنس سالم به شما تحویل داده شود.
عوامل متعددی می توانند کارایی این شبکه تحت تاثیر قرار دهند. برخی از مهم ترین این موارد شامل نرخ دیتا، اندازه درخواست، نرخ خواندن و نوشتن، تعداد درخواست، زمان پاسخ و زمان سرویس دهی و تراکم فعالیت های درخواستی همگی از عوامل تاثیر گذار در کارایی SAN هستند.
مهم ترین تفاوت این دو روش ذخیره سازی نحوه دسترسی به اطلاعات است. در SAN دستگاه های متصل خودشان مدیریت اطلاعات را برعهده می گیرند. این در حالی است که در NAS مدیریت و دسترسی به فایل ها از طریق خود دستگاه NAS انجام می شود. علاوه بر آن در SAN بر خلاف NAS، پروتکل های دسترسی بر اساس فایل عمل نمی کنند، بلکه بر اساس بلوک های اطلاعاتی یا Block Level به برقراری ارتباط می پردازند.
مهم ترین تفاوت این دو استوریج در سرعت پردازش و عملکرد در برقراری ارتباط بین اطلاعات است. همچنین مدیریت منابع استوریج در SAN به صورت متمرکز انجام می شود.