کابل شبکه چیست؟ و انواع آنها ؟ یکی از اساسیترین عناصر در شبکه های کامپیوتری، کابل شبکه می باشد که انواع و اشکال مختلفی دارد. اگر به زبان ساده بخواهیم بیان کنیم که انواع کابل شبکه چه وظایفی دارند، باید بگوییم که کابل شبکه رابطی میان دستگاهها برای اتصال و انتقال دادهها بین کامپیوترها و روترها و سوییچ ها در بستر شبکه است، یعنی اطلاعات موجود در این کابل بین مبدأ و مقصد همواره در جریان هستند. هر نوع اطلاعاتی که لازم باشد از طریق دستگاهی ارسال یا دریافت شود، باید مراحل نرم افراری یا سخت افزاری را طی کند تا این دادهها برای ارسال آماده شوند و همهی این مراحل توسط کابلها صورت میگیرد. جنس این کابلها نیز از مس یا شیشه است.
کابل شبکه چیست؟
کابل اترنت نیز در شبکه محلی (LAN)، شبکه شهری (MAN) و شبکه جهانی (WAN) استفاده میشود. کابلهایی که برای اتصال دستگاههایی مانند سوئیچها، روترها و کامپیوترهای شخصی برای انتقال داده استفاده میشوند، کابل اترنت هستند.کابل شبکه (network cable) یکی از مهم ترین در عین حال ساده ترین عاملی است که هر متخصص شبکه باید با آن آشنا باشد تا بتواند یک شبکه کامپیوتری را پیکر بندی بکند. . در حقیقت کابل LAN رابط بین این دستگاه ها و کامپیوتر ها می باشد که فقط اطلاعات رو رد و بدل می کند و هیچ دخالتی در اصل اطلاعات ندارد، اگه بخواهیم خیلی ساده توضیح بدیم ،کابل Lan مانند پیک موتوری هست که فقط اطلاعات رو از مبدا به مقصد میرساند و کمیت و کیفیت اطلاعات برایش فرقی نمیکند.
دادههایی که برای ما قابل فهم هستند، هنگام انتقال توسط سیم از یک دستگاه به دستگاههای دیگر طی فرآیندهای نرم افزاری و سخت افزاری به کدهای صفر و یک تبدیل میشوند و بعد از آن به همان صورت اولیه به مقصد تحویل داده میشود.
تعریف دقیق کابل های شبکه به صورت زیر است:
“یک بستر ارتباطی کابلی که به منظور تبادل داده، اشتراک گذاری و متصل ساختن دستگاه های یک شبکه به یکدیگر یا به سایر شبکه ها، استفاده می شود.”
اما کابل های شبکه تنوع زیادی دارد و این تنوع به توپولوژی، پروتکل یا اندازه شبکه بستگی دارد و از طرفی، هر یک از کابل ها رنگ و استفاده خاصی را داراست که می بایست در جای مناسب آنها را استفاده نمود.
انواع کابل شبکه:
در شبکه های محلی (LAN) به طور کلی ۴ دسته کابل شبکه وجود دارد:
- Twisted Pairs: زوج تابیده شده
- Coaxial: کواکسیال
- Fiber Optic: فیبر نوری
کابل های زوج تابیده شده:
کابل زوج تابیده شده از پرکاربرد ترین کابل هایی است که تقریبا همه جا از آن استفاده می شود. این کابل ها به طور کلی شبیه کابل های تلفن هستند. از طرفی، هر کابل دارای ۴ زوج سیم تابیده شده می باشد که هر یک (یا زوج) دارای رنگ خاصی می باشد. سوکت این کابل ها شبیه سوکت تلفن است و همگی از نوع RJ45 می باشند.
این کابل ها دارای دسته بندی بوده که نام آنها از CAT 1 شروع می شود. جدول زیر نشان دهنده اطلاعات هر نوع کابل می باشد:
دسته بندی | حداکثر سرعت انتقال | کاربرد | حداکثر پهنای باند | ساختار کابل |
CAT 1 | ۱ مگابیت در ثانیه | تلفن های داخلی (سیم تلفن) | ۱ مگاهرتز | UTP |
CAT 2 | ۴ مگابیت در ثانیه | تلفن (استفاده بسیار کم) | ۴ مگاهرتز | UTP |
CAT 3 | ۱۶ مگابیت در ثانیه | اترنت ۱۰BaseT | ۱۶ مگاهرتز | UTP |
CAT 4 | ۲۰ مگابیت در ثانیه | Token Ring (استفاده بسیار کم) | ۲۰ مگاهرتز | UTP |
CAT 5 | ۱۰۰ مگابیت در ثانیه | اترنت سریع (Fast Ethernet) | ۱۰۰ مگاهرتز | UTP |
CAT 5e | ۱۰۰۰ مگابیت در ثانیه | اترنت گیگابیتی | ۱۰۰ مگاهرتز | UTP |
CAT 6 | ۱۰۰۰۰ مگابیت در ثانیه | اترنت ۱۰ گیگابیتی | ۲۵۰ مگاهرتز | UTP یا STP |
CAT 6a | ۱۰۰۰۰ مگابیت بر ثانیه | اترنت ۱۰ گیگابیتی | ۵۰۰ مگاهرتز | STP |
CAT 7 | ۱۰۰۰۰ مگابیت بر ثانیه | اترنت ۱۰ گیگابیتی | ۶۰۰ مگاهرتز | STP |
تاریخچه کابل شبکه
ایده ارتباطات دیجیتالی در سال ۱۸۴۴ توسط ساموئل مورس و اختراع تلگراف ارائه شد. شاید در نگاه اول با آنچه که ما امروز داریم بسیار متفاوت باشد اما اساسا یکی است. تفاوت مهم آنها سرعت آنها است. در اواسط قرن ۱۹ در هر ثانیه حداکثر دو یا سه خط و نقطه در تلگراف ارسال میشد اما اکنون سرعت به بیش از یک گیگابیت رسیده است.
پس از تلگراف، مخترع فرانسوی به نام امیل بودات، ماشین چاپ تلگراف Teletypewriter را ارایه داد که در آن از کیبورد و کد پنج بیتی استفاده میشد و پیام های تلگرافی به صورت مجازی، ارسال و دریافت میشد. هنوز هم در ارتباطات سریال، از Baud Rate برگرفته از نام Baudot، استفاده میشود.
در سال ۱۹۶۶ کدهای ۷ بیتی که ۱۲۸ کاراکتر را پوشش میداد توسط شرکتهای امریکایی ارایه شد و بعد آن IBM کد ASCII را که ۸ بیتی است ارایه داد که آن هم ۲۵۶ کاراکتر را پوشش میداد و و به Extended ASCII معروف شد.
در چهل سال اخیر است که سرعت ارتباطات بیشتر شده و نیاز به برقراری ارتباط سریع بین کامپیوترها بیشتر شده است. استانداردهای مختلفی در این زمینه ارایه شده اما آنچه مسلم است این است که افزایش سرعت به تجهیزات بهتر و سریعتر شبکه و کابل ها و سخت افزارهای ارتباطی بهتر نیاز دارد.
انواع کابل شبکه تاییده شده از لحاظ مقاومت در برابر نویز:
کابل های کنونی Twisted-Pair از لحاظ ساختار به دو دسته کلی UTP و STP تقسیم بندی می شوند. کابل های STP یا شیلددار کابل هایی هستند که به منظور کاهش تداخل الکترومغناطیسی (EMI) یا همان نویز، در آن ها از شیلد استفاده شده است. کابل های twisted-Pair کنونی از ۴ زوج به هم تابیده شده تشکیل شده اند. کابل های شبکه بر اساس نوع شیلد به کار رفته به انواع مختلفی تقسیم می شوند.
کابل های شبکه UTP: کابل هایی که در آن ها از هیچ گونه شیلد یا فویلی استفاده نشده است.
کابل های شبکه STP: در این کابل ها به دور هر کدام از زوج ها یک شیلد قرار دارد. این شیلد معمولاً از یک بافته شده بسیار نازک (Braid Screen) تشکیل شده است.
کابل های شبکه FTP یا F/UTP: در این نوع کابل شبکه به دور همه زوج ها یک فویل کلی پیچیده شده است ولی به دور تک تک زوج ها شیلد یا فویلی وجود ندارد.
کابل های شبکه S/UTP: کابل هایی که یک شیلد Braid Screen یا بافته شده کلی دور همه زوج ها پیچیده شده است ولی به دور تک تک زوج ها شیلد یا فویلی وجود ندارد.
کابل های شبکه SF/UTP یا SFTP: کابل هایی که دور چهار زوج آن هم شیلد Braid Screen و هم فویل وجود دارد ولی به دور تک تک زوج ها شیلد یا فویلی وجود ندارد.
کابل های شبکه S/FTP: کابل هایی که یک شیلد Braid Screen کلی دور همه زوج ها پیچیده شده است و یک فویل دور هر یک از زوج ها را پوشانده است.
کابل های شبکه F/FTP: کابل هایی که دور هر زوج تابیده شده آن و همچنین دور تمام زوج ها فویل پیچیده شده است.
کابل های شبکه U/FTP: کابل هایی که دور هر زوج تابیده شده آن یک فویل قرار دارد اما هیچ فویل یا شیلدی کلی تمام زوج ها را نپوشانده است.
کابل های شبکه U/UTP: همان کابل های شبکه UTP هستند که شامل هیچ شیلد یا فویلی نیستند.
بعضی از این کابل تابیده شده دارای پسوند “a” یا “e” می باشند. حرف e در اصل اول کلمه Enhanced به معنای بهبود یافته است که به طور کلی کابل های با این پسوند از نسخه استاندارد خود دارای کیفیت بهتری می باشند. اما حرف a، اول کلمه Augmented به معنای افزوده شده است و این نوع کابل ها در مقایسه با نسخه استاندارد خود داری قدرت بیشتری هستند.
کابل کواکسیال:
کابل های کواکسیال که در فارسی به آن هم محور گفته می شود، بیشتر برای آنتن های آنالوگ و دیجیتال استفاده می شوند. بالا بودن هزینه نصب و نگه داری، افت سیگنال در فواصل طولانی، درگاه های نامناسب و عدم پشتیبانی شبکه ها از این کابل ها باعث کاهش استفاده و محبوبیت این کابل ها شده است. البته باید بگوییم که این کابل ها دارای مقاومتی بالا در برابر نویز می باشند.
کابل های فیبر نوری:
فیبر نوری که معمولا از جنس سیلیسیم دی اکسید است.کابل های فیبر نوری نیز غالباً در شبکه های پر سرعت استفاده شده و گرانقیمت هستند. در این کابلها از یک رشته باریک و بلند شفاف مانند شیشه و پلاستیک استفاده میشود تا نور را منتقل کنند، نور از یک سر این رشته وارد شده و از سر دیگرش خارج می شود. برای تولید فیبر نوری، نخست ساختار آن در یک میله شیشهای موسوم به پیشسازه از جنس سیلیکا ایجاد میگردد و سپس در یک فرایند جداگانه این میله کشیده شده تبدیل به فیبر میشود. این کابل ها در مخابرات، حسگرها، موارد پزشکی، موارد نظامی و در روشنایی کاربرد دارد.
کابل فیبر نوری دو نوع دارد:
- Single Mode که برای مسافتهای خیلی طولانی استفاده میشود.
- Multi Mode حجم دادههای بیشتری را میتواند انتقال دهد.
ساختار کابل شبکه
دسته بندی های کابل شبکه بر اساس یک سری استاندارد خاص هستند که تفاوت های ان را به آسانی میشود فهمید و تشخیص داد. تفاوت های عمده ای که در دسته بندی های مختلف کابل LAN وجود دارد: پهنای باند ، سرعت انتقال اطلاعات و جنس کابل از لحاظ شیلد دار بودن و یا روکش های آن هست ، مثلا دو کابل Cat5e و کابل CAT6 هست ، تفاوت اصلی این دو نوع کابل در پهنای باند و سرعت انتقال اطلاعات . نویز پذیریشون هست ،نهایت سرعت انتقال اطلاعات کابل شبکه Cat5e صد مگابیت بر ثانیه است با پهنای باند ۲۵۰ مگاهرتز اما در کابل شبکه CAT6 سرعت انتقال اطلاعات به ۱۰۰۰ مگابایت بر ثاینه و پهنای باند آن به ۵۰۰ مگاهرتز افزایش خواهد یافت .
کاربرد کابل شبکه چیست ?
کابل شبکه به زبان ساده رابط بین دستگاهها برای اتصال و انتقال داده است که در بستر شبکه اتفاق میفتد.اطلاعات دراین کابل بین مبدا و مقصد در جریان است. یک مثال واضح، اینترنت است که بسیار مورد استفاده قرار میگیرد. کابلهای شبکه کامپیوتری نیز مورد مناسبی برای مثال هستند تا این نوع کابلها قابل فهم شوند.
کابل اترنت نیز در شبکه محلی (LAN)، شبکه شهری (MAN) و شبکه جهانی (WAN) استفاده میشود. کابلهایی که برای اتصال دستگاههایی مانند سوئیچها، روترها و کامپیوترهای شخصی برای انتقال داده استفاده میشوند، کابل اترنت هستند.
چهار رنگ اصلی کابل شبکه
کابل های UTP از چهار جفت سیم به رنگ های سبز، نارنجی، آبی و قهوه ای در کابل های UTP وجود دارند. این سیم ها برای ارسال و دریافت داده به کار می روند. در شبکه هایی که سرعت آن ها ۱۰ و ۱۰۰ مگا بایت در ثانیه است، معمولاً تنها از زوج های ۲ و ۳ استفاده می شود و در شبکه های گیگابیت اترنت، تمام چهار جفت سیم به کار می روند.
در هر زوج سیم، یک سیم رنگی است و دیگری راه راه سفید می باشد؛ به عنوان مثال یکی از سیم ها آبی است و دیگری آبی راه راه. این دو رنگ مشابه به هم تنیده می شوند.
کاربرد رنگ های کابل شبکه
رنگ خود کابل های شبکه زوج به هم تابیده، متفاوت است. هر رنگ کابل، نشان دهنده برند تولید کننده کابل و Cat آن کابل است. مثلا برندرکس Brand Rex، کابلهای Cat6 را با رنگ بنفش و Cat5 را با رنگ طوسی تولید میکند. یا مثلا Legrand، کابلهایCAT6 را با رنگ آبی و Cat7 را با رنگ زرد تولید میکند. هر رنگ کابل، نشان دهنده برند تولید کننده کابل و Cat آن کابل است.
تمامی شرکتهای تولیدکننده کابل شبکه، کابل های Outdoor که در فضای باز استفاده میشوند را به رنگ مشکی تولید میکنند. کابل Outdoor باید در برابر تابش آفتاب و گرد و غبار و جویده شدن توسط حیوانات مقاوم باشد.
جمع بندی
کابل شبکه مجموعه ای از سیم هاست که قسمت های مختلف شبکه را به هم متصل می کند. شناخت انواع کابل شبکه و اطلاع از مزایا و معایب هر کدام، می تواند ما را در بهره مندی از یک شبکه بهبود یافته یاری رساند.
برای خرید یک کابل خوب حتما باید اطلاعات کاملی در این زمینه داشته باشید. تمام تلاش ما در این مقاله شناساندن انواع کابل شبکه به شما و پاسخ دادن به هر گونه سوال در این زمینه بود.
مهمترین نکاتی که باید قبل از خرید کابل شبکه به آن توجه کنید، فاصله بین دستگاهها، سرعت مورد نیاز شما، فرکانس مورد نیاز و البته قیمت کابلها است. پس از بررسی این موارد میتوانید خرید رضایت بخشی تجربه کنید.
خیر، رنگبندی سیمهای انواع کابل شبکه تنها به دلیل سهولت در شناسایی متفاوت تعبیه شدهاند.
اچ استوک بزرگترین فروشگاه کامپیوتری ایران تنها شرکت فروش قطعات کامپیوتری استوک با یک هفته مهلت تست و تعویض به شما این امکان را میدهد تا در کنار خرید جنس استوک و کم قیمت اطمینان خاطر نیز داشته باشید تا در صورت بروز مشکلات جنس تعویض و جنس سالم به شما تحویل داده شود.